Okna na na miarę potrzeb i funkcjonalności pomieszczeń.

Technologia okien i drzwi pozwala dziś na precyzyjne dopasowanie sposobu otwierania i konstrukcji okien do wymogów funkcjonalnych w zakresie komfortu obsługi, estetyki i bezpieczeństwa. Znakomitym przykładem kompleksowego myślenia o funkcjach pomieszczeń, stylu życia i - nie bez znaczenia - fazie życia mieszkańców, dla których dom jest przeznaczony, jest przykład nowego domu Moniki Holler z Grazu w Austrii. 

Kalsdorf/Graz/Leinfelden-Echterdingen - (rp) Zza gęstego żywopłotu wyłania się prosta w wyrazie bryła zwieńczona płaskim dachem, składająca się z dwupiętrowego sześcianu i przylegającego do niego, jednopiętrowego prostopadłościanu, wzniesiona techniką tradycyjną. Ściany budynku to połączenie z jednej strony całkowitego przesłonienia od ulicy, z drugiej zaś niemal całkowitej przezierności na dużej powierzchni od strony ogrodu. Pomieszczenia w części dziennej i jadalnej są niemal na całej powierzchni ścian od podłogi do sufitu otwarte do ogrodu i na taras. Kuchnia i łazienka oraz toaleta są natomiast raczej "wysoko zabudowane". Do gościnnych sypialni z odrębną łazienką i do małego gabinetu prowadzą jednobiegowe schody. Wszystkie funkcje mieszkalne skupione są jednakże na parterze - gdzie jednym z założeń inwestorki w stosunku do koncepcji architektonicznej było unikanie wszelkich barier komunikacyjnych.

„Jak już to już" pomyślała zapewne Monika Holler, gdy projekty realizacji jej życiowego marzenia przybierać zaczęły realne kształty: dom w Grazu, w ładnym otoczeniu, dokładnie według własnych wyobrażeń. "Pełen światła, przestronny, ale bezpieczny; nie za duży, z miejscem dla gości i niewieloma schodami - tak emerytka opisała architektowi najważniejsze dla siebie założenia do projektu. W kolejnym stadium doszło między nią i architektem do intensywnej pracy koncepcyjnej, którą szczególnie mocno widać po ścisłym dopasowaniu okien i drzwi do specyfiki funkcjonalnej pomieszczeń. Marto Pritz już we wczesnej fazie projektowania nastawił się na takie podejście do realizacji tego obiektu i wraz z producentem okien spełnił indywidualne oczekiwania inwestorki dzięki zastosowaniu innowacyjnych rozwiązań okuć do okien i drzwi. Wiele możliwości, jakie oferuje asortyment lidera rynku w tej dziedzinie, którym jest firma Roto, "wykorzystane w najwyższym stopniu, a niejednokrotnie w pełni". Wzajemne dopasowanie techniki i założeń architektonicznych pozwoliło na wzorcowe również pod względem estetycznym wkomponowanie różnych typów okien dopasowanych do funkcjonalności wnętrza."

Bezpieczeństwo nie tylko dla osiłków

Każdy, komu zróżnicowane, indywidualne okna kojarzą się z wielością zasuw, rygli i zawiasów, byłby mocno zaskoczony oglądając ten budynek. Wszystkie rozwierno-uchylne okna domu wyposażono w okucia z ukrytymi zawiasami typu Roto NT Designo. Na zamkniętych oknach nie widać ani zawiasów ani osłonek. System ten wychodzi naprzeciw w szczególności aspiracjom estetycznym inwestorów i oferuje dodatkowo w standardzie zabezpieczenie przed wyważeniem zawiasu dolnego oraz wiele miejsca na obwodzie na dodatkowe elementy antywyważeniowe - za sprawą kompaktowej konstrukcji zawiasów. Jak widać na przykładzie okna kuchennego system okuć Roto NT Designo pozwala na realizację okien w zalecanej przez policję klasie odporności antywłamaniowej WK2 nawet w bardzo małych formatach. Na życzenie inwestorki takie okno w roli lufcika albo według jej słów "okienka do dokarmiania ptaków" umieszczono wygodnie nad blatem kuchennym na dostępnej dla każdego wysokości; w takim miejscu zabezpieczenie antywyważeniowe jest jak najbardziej uzasadnione.

Podobnie skuteczne zabezpieczenie zapewniają przesuwne drzwi tarasowe w jadalni na wysokość całego pomieszczenia - od podłogi do sufitu. Wyposażone są one w okucie przesuwne, które rygluje je dzięki odpowiedniemu ustawieniu klamki i licznym antywyważeniowym punktom ryglującym zarówno od strony klamki jak i elementu stałego niwecząc próby podważenia przez włamywaczy. "Patio Life" to równocześnie rozwiązanie niskoprogowe bez barier komunikacyjnych -  izolowany termicznie niski próg ma lekki spadek na zewnątrz. Pozwala to na płynne otwarcie wnętrza do ogrodu. Drzwi podczas otwierania suną lekko na bok bez wysiłku ze strony użytkowników. "Jest to niewątpliwa korzyść, którą docenią z pewnością nie tylko osoby starsze", twierdzi architekt. 

Systemowa automatyka

Przede wszystkim potrzeba wygody i zachowania samodzielności w starszym wieku była jednym z powodów zainteresowania się Moniki Holler elektroniką w oknach i drzwiach domu - oczywiście pod warunkiem, że będzie prosta w obsłudze!". Założenie to urzeczywistniono już na wejściu do domu. Monika Holler musi jedynie przyłożyć do czytnika brelok zbliżeniowy, a elektromechaniczny zamek wielopunktowego ryglowania "DoorSafe Eneo C" reaguje bezbłędnie otwierając niemal bezgłośnie drzwi wejściowe. Po przekroczeniu progu wystarczy domknąć drzwi za sobą, żeby zamek automatycznie zaryglował je w kilku punktach. W trybie nocnym drzwi zabezpiecza zamek główny i trzpienie lub rygle hakowe ze stali.  Ponieważ do tego systemu można podłączyć napęd otwierający drzwi, zostały one tym samym przygotowane do funkcjonowania w ramach domu bez barier.

Architekt Marto Pritz szczególnie zadowolony jest ze sterowania "E-Tec Drive". Dzięki elektromechanicznemu napędowi okna w łazience i toalecie dostępne tylko z drabiny można wygodnie otwierać i zamykać poprzez włącznik naścienny. E-Tec Drive rygluje zamknięte okno na całym obwodzie. 

Zza gęstego żywopłotu wyłania się prosta w wyrazie bryła zwieńczona płaskim dachem, składająca się z dwupiętrowego sześcianu i przylegającego do niego, jednopiętrowego prostopadłościanu, wzniesiona tradycyjną techniką. Proste nie znaczy, że bez pomysłu: okna dopasowane do funkcjonalności wnętrza ujawniają zastosowane w nich nowinki techniczne.

Podstawowe założenia estetyczne w koncepcji architektonicznej domu w Grazu to geometryczna przejrzystość w rzucie budynku i układzie pomieszczeń, jak również otwartość bryły na zewnątrz i duże doświetlające przeszklenia z możliwością wygodnego otwierania na taras i do ogrodu. Wśród zgłoszonych architektowi przez inwestorkę wytycznych znalazły się odporność antywłamaniowa, raczej skromna kubatura i jednocześnie przestrzeń wystarczająca do wygodnego przyjęcia gości, a także ograniczenie do minimum liczby schodów. Część mieszkalna domu ogranicza się do poziomu parteru osadzonego bez barier w otoczeniu. Jedynie do gościnnych sypialni z odrębną łazienką i małego gabinetu prowadzą jednobiegowe schody.

Duże, przesuwne drzwi tarasowe w jadalni na całą wysokość pomieszczenia otwierają się bardzo lekko. Jednocześnie są one skuteczną barierą na drodze włamywaczy. Ich wyważeniu przeciwdziała okucie przesuwne "Patio Life", wyposażone w rygle po stronie szklenia stałego i antywyważeniowe punkty ryglujące uruchamiane przez odpowiednie ustawienie klamki. Zastosowane rozwiązania niwelują jednocześnie bariery komunikacyjne dzięki termicznie izolowanemu progowi ze spadkiem na zewnątrz. 

W wyniku pogłębionych rozmów architekta z inwestorką zrodziło się charakterystyczne rozwiązanie okna do kuchni. Na jego przykładzie widać, że przy zastosowaniu okuć z ukrytymi zawiasami typu "Roto NT Designo" nawet w bardzo małych formatach okien możliwe jest spełnienie zalecanej przez policję klasy odporności antywłamaniowej WK2. Zabezpieczenie takie jest tu bardzo wskazane, gdyż okno to umieszczone jest nad blatem kuchennym na stosunkowo niewielkiej, dostępnej dla każdego wysokości. Motyw, jaki leżał na sercu inwestorki, to połączenie wygodnego sposobu wietrzenia - przynajmniej zimą - z dokarmianiem ptaków okrawkami i okruchami, jakich podczas przygotowywania posiłków powstaje nie mało.

Umieszczone u góry okno doświetlające w łazience - zastosowane w nim rozwiązanie pozwala na pełne wykorzystanie okna także w funkcji przewietrzającej. Dzięki elektromechanicznemu napędowi "E-Tec Drive" korzystając z łazienki można poprzez włącznik naścienny wygodnie uchylić lub zamknąć i zaryglować dostępne z drabiny okno. 

Wygoda obsługi: poza blokadą błędnego położenia klamki, ogranicznikiem rozwarcia i klamką z zabezpieczeniem przed przesunięciem okucia po obwodzie od zewnątrz okna w części gościnnej na piętrze wykonane w standardzie z ukrytymi zawiasami Roto NT Designo posiadają także zatrzask magnetyczny, dzięki któremu obsługa okna staję się niemal bezwysiłkowa.

Potrzeba wygody obsługi i chęć uniezależnienia się od pomocy innych były dla inwestorki głównymi argumentami za włączeniem do okien rozwiązań elektronicznych. Monika Holler musi jedynie przyłożyć do czytnika brelok zbliżeniowy, a elektromechaniczny zamek wielopunktowego ryglowania do drzwi "DoorSafe Eneo C" reaguje bezbłędnie otwierając niemal bezgłośnie drzwi wejściowe. Do tego systemu w każdej chwili podłączyć można napęd otwierający drzwi - na wypadek, gdyby stan zdrowia wymagałby takiego udogodnienia.

Różnorodność indywidualnych rozwiązań, jakie oferuje specjalista w dziedzinie technologii okien i drzwi - firma Roto - pokazuje przekrój przez przykładowy dom jednorodzinny: zabezpieczenia antywyważeniowe na parterze - między innymi przez zastosowanie rygli hakowych na obwodzie okucia, klamki zamykane na klucz i rozwiązania elektromechaniczne (1). Okucia z ukrytymi zawiasami Roto NT Designo zapewniające znakomity wygląd i estetykę salonu (2). Więcej bezpieczeństwa użytkowania do pokoju dziecka dzięki "uchylaniu przed otwieraniem" i blokadzie otwarcia w klamce na klucz (3). Automatyczna wymiana powietrza w łazience dzięki "E-Tec Drive" (4). Dopasowane do potrzeb wietrzenie w sypialni dzięki wyposażeniu okien w wielostopniowy uchył (5). Komfortowe okna do pokoju pracy, które dzięki klamce w dolnym ramieniu ułatwiają dostęp poprzez stojące przed nim biurko i obsługę (6).  Przesuwne okno do kuchni pozwalają na oszczędne zagospodarowanie powierzchni i szybką wymianę powietrza bez konieczności uprzątania przedmiotów z blatu (7).

Tablica informacyjna inwestycji „Dom mieszkalny" Graz

Architekt: DI Marto Pritz, Graz
Wykonawca: MWH VertriebsGmbH Steiermark, Gleisdorf Pongratz Bau Gesellschaft mbH, Graz
Technologia okuć do okien i drzwi: Roto Frank Austria GmbH, Kalsdorf Roto Frank AG, Leinfelden-Echterdingen
Okna i drzwi: Stabil Bauelemente GmbH, Gabersdorf
Czas realizacji: Kwiecień-Grudzień 2009
Powierzchnia użytkowa: ok. 135 m², z tego ok. 85 m² bez barier

źródło: Roto
fot. Roto